Beste jongeren, fijn dat jullie er zijn! Fijn dat we samen meer gaan leren over het gebed. Deze workshop gaat er vooral over hoe we moeten bidden. Het gebedsleven is een soort thermometer van ons christelijk leven; als het een centraal punt is in mijn leven is dat een goed teken. 

Wat zullen we doen in deze workshop? 
1.    Spreken over wat het gebed is en niet is
2.    Belangrijke uitgangspunten voordat we kunnen bidden
3.    Verschillende manieren van gebed
4.    Praktische tips
a.    Tijd, plaats, houdingen
b.    Moeilijkheden die we kunnen tegenkomen
5.    Aan het einde heb ik ook nog enkele hulpmiddelen voor jullie
a.    Boeken
b.    Filmpjes 
   
Als ik een paar vragen mag stellen aan het begin
1.    Waar komt het gebed vandaan?
2.    Wie heeft er dingen over het gebed gelezen? Om je te verdiepen…
3.    Hoe leer je bidden? Moeder Teresa van Calcutta zei: door te bidden.

Om meer over het gebed te leren moeten we naar de juiste bronnen gaan over het gebed. Natuurlijk is onze grootste bron en inspiratie Jezus onze Heer. Maar Hij heeft ons goede hulpmiddelen (bronnen) gegeven. Welke kunnen die bronnen zijn? Bijbel, overlevering, leergezag (wat zegt de Kerk erover) en de heiligen. Oftewel, zij die hier op aarde een speciale band hadden met de Heer. Vooral die heiligen die de Kerk heeft aangewezen als kerkleraren. Dat is eigenlijk een soort kerkelijke goedkeuring: wat deze persoon zegt, dat klopt; dat zit goed.
   Dus Bijbel (daarin vinden we veel voorbeelden van goed en slecht gebed), overlevering (wat is er in deze eeuwen over het gebed gezegd en geschreven, vooral door de heiligen), en het leergezag (de officiële leer van de Kerk).     

Misschien is het heel nuttig om te weten dat er een heel gedeelte aan het gebed is toegewijd aan het gebed in de Catechismus van de Katholieke Kerk [CKK], een aanrader om in je boekenkast te hebben.
2558 Het "mysterie van het geloof" is iets groots. De Kerk belijdt het in de apostolische geloofsbelijdenis (eerste deel (De geloofsbelijdenis)) en ze viert het in de liturgie van de Sacramenten (tweede deel (De viering van het Christusmysterie)), opdat het leven van de gelovigen gelijkvormig wordt met Christus in de heilige Geest tot heerlijkheid van God de Vader (derde deel (Het leven in Christus)). Dit mysterie vereist dus dat de gelovigen erin geloven, dat ze het vieren en dat ze eruit leven in een levendige en persoonlijke relatie met de levende en ware God. Deze relatie is het gebed.

​

1.    Wat is het gebed wel en niet
Niet…
Laten we beginnen met zeggen wat het gebed niet is. Zouden jullie iets kunnen zeggen? 

CKK 2726
1)    Volgens sommige van deze opvattingen is het eenvoudigweg een psychologisch proces, volgens andere een inspanning om zich te concentreren om zodoende in de geestelijke leegte te komen. (Yoga, mindfulness – tot jezelf komen). 
a.    Jacques Philippe: “Dit is een belangrijk punt. Je kunt in onze wereld veel lezen over de oosterse meditatietechnieken zoals yoga en Zen. Onze moderne mentaliteit wil alles reduceren tot technieken. De menselijke geest is voortdurend in de verleiding om van het leven, zelfs van het geestelijk leven, iets te maken waar je naar believen mee kunt manipuleren. Dit heeft tot gevolg dat men tegenwoordig vaak een min of meer verkeerd beeld heeft van het gebedsleven, het wordt gezien als een christelijke vorm van 'yoga': we zouden groeien in het gebed door mentale concentratie en stil worden, door ademhalingstechnieken en lichaamshoudingen, door het herhalen van bepaalde formule formules etc. Wanneer we deze elementen na langdurig oefenen beheersen, dan kan het individu zich in een staat van hoger bewustzijn bren- gen. Deze manier van tegen de dingen aankijken, onder- hevig aan de oosterse technieken, beïnvloedt soms de op- vatting die we hebben van het gebed en van het mystieke christelijke leven. Het geeft een totaal verkeerd beeld. Verkeerd omdat we methoden aanhangen waarin uiteindelijk de menselijke inspanning bepalend is, terwijl in het christendom alles genade is. Alles is een gratis gave van God. Het is waar dat er een bepaalde gelijkenis kan bestaan tussen de asceet of de oosterse 'spiritueel' en de christelijke contemplatieve mens, maar deze gelijkenis is slechts uitwendig. Wat de essentie van de dingen betreft zijn het twee heel verschillende en zelfs strijdige werelden”. 
2)    Weer anderen leggen het gebed vast in rituele houdingen en woorden. 
3)    In het onbewuste van veel christenen is bidden een bezigheid die niet te verenigen is met de dingen die zij te doen hebben: zij hebben geen tijd.

 

Wel… 
1)    “Praten met God”. H. Theresa van Avila 
2)    “Vriendschappelijke omgang waarbij we vaak en op intieme wijze in contact zijn met Hem van wie we weten dat Hij van ons houdt”. H. Theresa van Avila
3)    “Onder gebed verstaan wij een geheim en innerlijk gesprek waarmee de ziel met God communiceert, nu eens door te denken, dan weer door hem te verzoeken, dan weer door te danken, dan weer door te overwegen, en in het algemeen door alles wat in het geheime gesprek met God tot stand komt”. H. Johannes van Avila 
4)    Een opwelling van het hart, gewoon een blik omhoog naar de hemel, een kreet van erkentelijkheid en van liefde midden in de beproeving maar even goed midden in de vreugde. H. Teresia van Lisieux.
5)    Ontmoeting tussen de dorst van God en die van ons. God dorst ernaar dat wij dorsten naar Hem. H. Augustinus. 
6)    “Het gebed is de verheffing van de geest naar God toe of het verzoek aan God om passende goederen”. H. Johannes van Damascus
7)    Duidelijk is het gebed een relatie, een relatie met Hem die mij liefheeft. 

 

2.    Belangrijke uitgangspunten voor als we gaan bidden
Hier willen we enkele basispunten bespreken als fundament. 
1)    Leven in Gods aanwezigheid. Het gebed is niet alleen puur het moment van stilte om te bidden. Je dagelijks leven heeft invloed op je gebedsleven.
a.    Probeer altijd in Gods genade te leven
b.    Leef van de sacramenten
2)    Leef in liefde voor je naasten
3)    Maak er tijd voor vrij (probeer 15 minuten per dag!)
4)    Wees trouw in je gebedstijden 

​

Op het moment dat je gaat bidden
1)    Jezelf bewust maken van Gods aanwezigheid
a.    “Bidden wil zeggen iemands aanwezigheid toelaten. Het is dus belangrijk dat we erover nadenken hoe God zich aan ons laat zien. Hij doet dat in feite op verschillende manieren: met de schepping, met zijn Woord dat door de heilige Schrift is overgeleverd, in het mysterie van Christus, in de eucharistie, door in ons hart te wonen, en zo verder.” 
b.    “Laten we over één ding duidelijk zijn. Daar waar God aanwezig is, blijft Hij tegelijkertijd verborgen. Of het nu in de natuur is, in de eucharistie of in het binnenste van onze ziel, God is werkelijk aanwezig, maar met een aanwezigheid die wij met ons menselijke waarnemingsvermogen niet kunnen bereiken. Gods aanwezigheid kan met geen enkele waarneming, noch psychoanalyse of wetenschappelijk experiment, met geen enkele microscoop of scanner aangetoond worden. Het enige 'instrument', als ik het zo mag zeggen, dat deze aanwezigheid kan detecteren, kan onthullen, is dat waarover we het in het vorige hoofdstuk al uitgebreid hebben gehad: "het van liefde doordrenkte geloof", zoals de heilige Marie de la Trinité het noemt. God is op intieme wijze in heel de werkelijkheid aanwezig, Hij wil niets liever dan zich laten zien, maar Hij is een verborgen God. "Waarlijk, Gij zijt een verborgen God, Gij, God en Redder van Israël" (Js 45,15). Alleen een liefdevolle zoektocht kan Hem uit zijn verborgenheid halen. Alleen geloof en liefde kunnen Hem daar 'verjagen', alle andere middelen werken niet. God kan alleen gevonden worden door geloof en liefde want Hij wil alleen in een liefdevolle ontmoeting bij ons”. 
2)    Bidt met vertrouwen (het is je Vader die luistert)
3)    Nederigheid
a.    Dat je Zijn genade nodig hebt
b.    Jezus aan Lodewijk IX: “Je wil bidden als een heilige, maar bid als een arme”
c.    Niet om er iets uit te halen

​

3.    Manieren van gebed
Er zijn verschillende methodes. En er is niet een goede methode en de rest… daar moet je ook zelf in groeien en je laten leiden door de Heilige Geest. Dit zijn hulpmiddelen. 

​

1)    Mondgebed
De bekende vaste gebeden. Dagelijkse gebeden bij opstaan, voor en na het eten, bij het slapen gaan. Het zijn gebeden die er zijn om niet puur op te zeggen. Maar ze zijn ervoor om ons te helpen. Denk bijvoorbeeld aan het gebed bij de biecht (oefening van berouw). Dat is een hulpmiddel. 

​

2)    LoDaVeGe (loven, dankzeggen, vergeving vragen en genades vragen)

Loven en aanbidden: zeggen dat je God wil loven en liefhebben. Dat je dichter bij Hem wil komen. Dat je Hem eert om Zijn goedheid. 
-    CKK 2639: De lofprijzing is de gebedsvorm die het meest rechtstreeks erkent dat God God is. De lofprijzing bezingt Hem ter wille van Hem zelf en verheerlijkt Hem, niet alleen om wat Hij doet, maar méér nog omdat HIJ IS.
Dankzeggen: danken voor alle goede dingen van die dag. 
-    Wie dankt stelt zich open voor meer genades
Vergeving vragen: sorry zeggen…
Genades vragen: vraag genades of dingen die je nodig hebt voor jezelf of iemand anders
-    Abraham die bad voor de mensen in Sodom en Gomorra. 

 

3)    Bidden met de Heilige Schrift
1-    Bidden met de Bijbel – de grote onbekende. De Schrift niet kennen is Jezus niet kennen. 
Jacques Philippe: “Er is nog een andere manier waarop God aanwezig is, een aanwezigheid die uiterst belangrijk voor ons gebedsleven is: zijn aanwezigheid in de heilige Schrift. Via de woorden van de Bijbel staat God met ons in contact. God 'ver- blijft' in zijn woord; het woord tot ons nemen en in ons hart overwegen, maakt dat wij openstaan voor de gave van zijn aanwezigheid en zijn liefde. Het beste antwoord op de vraag: 'Wat moet ik doen om de tijd die ik aan bidden wil besteden zo goed mogelijk te gebruiken?' lijkt me: begin met het overwegen van teksten uit de heilige Schrift… Een van de mooie dingen van de Bijbel is niet alleen dat God zich tot ons richt en tot ons hart spreekt, maar dat Hij ons ook de woorden geeft om Hem antwoord te geven. Zo bieden de psalmen ons bijvoorbeeld een onuitputtelijke 
rijkdom aan woorden om ons in gebed te uiten en ons te helpen tegenover God de juiste houding aan te nemen. Op die manier is de heilige Schrift de grondslag voor elk oprecht gesprek met God. Hoe meer ons gebedsleven door de heilige Schrift wordt gevoed, hoe oprechter en dieper het zal zijn en hoe meer we daardoor God in waarheid zullen ontmoeten” . 

​

2-    Lectio divina
1)    Lectio (lezen): een passage kiezen (bijv. Evangelie van de (zon)dag en het langzaam lezen, verschillende keren... het innerlijk beleven.
2)    Meditatio (Meditatie): nadenken over de tekst, kijken naar de uitdrukkingen, bepaalde woorden; mezelf afvragen of ik begrijp wat God me zegt... nadenken over hoe het toe te passen in mijn leven... wat zegt Hij over mezelf? Wat voor een goed nieuws staat erin? Welke aansporingen kan ik eruit halen voor mijn leven?
3)    Oratio (Gebed): mijn hart openen voor God, Hem vragen om zijn licht om grondig te begrijpen wat Hij me zegt, Hem vragen om de genade om mijn angsten te overwinnen... verlangen om het in praktijk te brengen... op de manier van een gesprek (zoals een vriend met zijn vriend praat, zoals een zoon met zijn Vader praat, zoals een dienaar met zijn Meester praat, vgl. de Geestelijke Oefeningen, 54). Hem loven, bedanken, vergeving vragen, hulp vragen…
4)    Contemplatio (Beschouwing): luisteren naar God, de waarheid bewonderen, het goede dat hij mij toont... vraagt de Heer een bekering in mijn leven? In mijn hart, mijn verlangens of manier van denken? 
5)    Actio (Actie): besluiten te handelen zoals we zien dat God ons vraagt te handelen, zien hoe het in praktijk te brengen...

Tips: rustig lezen, je kunt de stappen een voor een doen of geleidelijk door elkaar. Schrijf woorden op zinnen op die je geraakt hebben. Zeg dank aan het einde. 

​

4)    Rozenkrans (Rosarium Virgins Mariae, JPII)
Het is een Contemplatief gebed niet puur herhalen. Het is het leven van Jezus herinneren door de ogen van Moeder Maria. Meer hierover in het document van Paus H. Johannes Paulus II

 

4.    Moeilijkheden tijdens het gebed
1)    Verstrooiingen
a.    CKK 2729 Moeilijkheden van het gebed: De gebruikelijke moeilijkheid van ons gebed is de verstrooiing. Bij het mondgebed kan zij betrekking hebben op de woorden en hun betekenis; zij kan ook dieper zitten en betrekking hebben op Hem tot wie wij bidden; dit kan optreden bij het mondgebed (liturgisch of persoonlijk), bij de meditatie en bij het inwendig gebed. Op jacht gaan naar de verstrooiingen zou betekenen dat wij erin verstrikt waken, terwijl het voldoende is om terug te keren tot ons hart: een verstrooiing openbaart ons datgene waaraan wij gehecht zijn, en dit nederig besef voor onze Heer moet onze voorkeursliefde voor Hem opwekken, doordat wij Hem vastberaden ons hart aanbieden om het door Hem te laten zuiveren. Dat is de plaats van het gevecht, daar wordt de keuze gemaakt welke heer wij willen dienen.
b.    Gebruik dat moment om terug te gaan naar de Heer
2)    Dorheid 
a.    2731. Een andere moeilijkheid, in het bijzonder voor hen die oprecht willen bidden, is de dorheid. De dorheid maakt deel uit van het inwendig gebed, waarin aan het hart iedere smaak voor gedachten, herinneringen en gevoelens, zelfs spirituele, ontzegd wordt. Dat is de tijd van het zuivere geloof dat trouw, samen met Jezus, blijft verwijlen in de doodstrijd en in het graf. "Als de graankorrel sterft, brengt hij veel vrucht voort" Joh. 12,24. Als de dorheid te wijten is aan gebrek aan wortel, omdat het woord op rotsachtige grond gevallen is, dan wordt het een strijd die naar bekering moet leiden.
3)    Routine 

​

5.    Praktische tips
1)    Elke dag
2)    Zoek de juiste tijd.  
3)    Zoek de juiste plek
4)    Kies iets concreets
5)    Telefoon uit
6)    Zoek een goed boek dat je kan helpen
7)    Geestelijk schrift 

 

Conclusie
Wees trouw! Elke dag!